Chris Marker

Une journée d'Andrei Arsenevitch

Frankrijk 1999. Documentaire van Chris Marker.

Souvenir

Nederland​/​​Frankrijk​/​​Verenigde Staten​/​​Verenigd Koninkrijk 1998. Michael Shamberg. Met o.a. Laurence Côte, Hugues Quester, Kristin Scott Thomas, Stanton Miranda en Melvil Poupaud.

Level Five

Frankrijk 1997. Experimenteel van Chris Marker. Met o.a. Catherine Beikhodja, Nagisa Ôshima, Kenji Tokitsu, Ju'nishi Ushiyama en Shigeaki Kinjo.

Montand

Frankrijk 1994. Documentaire van Jean Labib. Met o.a. Catherine Allégret, Rodolphe De Carini, Benjamin Castaldi, Francis Denel en Christian Farnoux.

Een diepgravend portret van Yves Montand die op 13 oktober 1921 als Ivo Livi geboren werd in Monsummano in Toscane. Drie jaar later verhuisden zijn ouders naar Parijs en hij verkreeg in 1929 hij de Franse nationaliteit. In 1938 debuteerde hij als chansonnier en werd na WO II een van de belangrijke Franse zangers/acteurs. Deze film bevat heel wat nog nooit eerder vertoonde scènes van Montand privé en fragmenten uit het merendeel van zijn films. De fans van de zanger krijgen volop de kans te genieten van de hoogtepunten uit het leven van Montand, inclusief de vele vrouwen waarop hij verliefd werd. Hij overleed op 9 november 1991 in Senlis bij Parijs, kort na de opnamen van zijn laatste film IP5. Zijn eigen commentaar, gedestilleerd uit een zestig uur durend interview afgenomen door Hervé Hannon en Patrick Rothman in 1990 ter voorbereiding van hun boek Tu vois je n'ai pas oublié, wordt afgewisseld met enkele uitspraken van mensen die hem goed gekend hebben. Labib baseerde zijn scenario op het boek van Hannon en Rothman. Bernard Josse deed de montage. Het nieuwe fotomateriaal is van Jean-Jacques Flori. De videotitel is MONTAND LE FILM.

Le tombeau d'Alexandre

Verenigd Koninkrijk​/​​Spanje 1993. Documentaire van Chris Marker.

Laatste eerbewijs aan de `laatste` bolsjewistische filmer Aleksandr Ivanovitch Medvedkin, die o.a SCHASTIE (1934) maakte. Behalve opnamen en uitspraken, stukken film uit zijn werk w.o. nooit eerder in het Westen vertoonde fragmenten. Voor filmvorsers van belang en een historisch culturele les van Marker, die zelf het commentaar inspreekt.

Le 20 heures dans les camps

Frankrijk 1993. Chris Marker.

Laatste eerbewijs aan de `laatste` bolsjewistische filmer Aleksandr Ivanovitch Medvedkin, die o.a SCHASTIE (1934) maakte. Behalve opnamen en uitspraken, stukken film uit zijn werk w.o. nooit eerder in het Westen vertoonde fragmenten. Voor filmvorsers van belang en een historisch culturele les van Marker, die zelf het commentaar inspreekt.

Le cri de la chouette

Frankrijk 1989. Chris Marker.

Laatste eerbewijs aan de `laatste` bolsjewistische filmer Aleksandr Ivanovitch Medvedkin, die o.a SCHASTIE (1934) maakte. Behalve opnamen en uitspraken, stukken film uit zijn werk w.o. nooit eerder in het Westen vertoonde fragmenten. Voor filmvorsers van belang en een historisch culturele les van Marker, die zelf het commentaar inspreekt.

L'Héritage de la chouette

Frankrijk 1989. Chris Marker. Met o.a. Theodoros Angelopoulos en Cornelius Castoriadis.

Laatste eerbewijs aan de `laatste` bolsjewistische filmer Aleksandr Ivanovitch Medvedkin, die o.a SCHASTIE (1934) maakte. Behalve opnamen en uitspraken, stukken film uit zijn werk w.o. nooit eerder in het Westen vertoonde fragmenten. Voor filmvorsers van belang en een historisch culturele les van Marker, die zelf het commentaar inspreekt.

A.K.

Frankrijk​/​​Japan 1984. Documentaire van Chris Marker.

A.K., oftewel Akira Kurosawa tijdens de produktie van RAN op de helling van de beroemde vulkaan Fujiama in uiterst barre weersomstandigheden in november. De film toont het dagelijks leven van de filmploeg; een portret van de 'keizer' van de Japanse film. Het werk van de cineast wordt van alle kanten belicht en levert een prachtige documentaire op.

Sans soleil

Frankrijk 1982. Experimenteel van Chris Marker.

Op het eerste gezicht een collage waarin beelden van IJsland, de guerilla op Guinée-Bissau, het hedendaagse Japan, San Fransisco enz. enz. in elkaar overlopen. Dan zijn de ingelaste fragmenten uit andere films, bijvoorbeeld van Haroun Tazieff, nog niet eens meegerekend. Bij nader inzien valt op dat niets van dat al aan het toeval is overgelaten of uit gemakzucht is toegevoegd. Het geheel is met uitzonderlijke intelligentie én gevoel uitgedacht. Een zeldzaam complex werk dat zowel een bezinning op het 'beeld', de verloren herinnering, en het geheugen, als op onze kwetsbare en bedreigde planeet bevat. Deze film opent onophoudelijk deuren en roept meer vragen op dan er waren, ook over de toekomst van film zelf. Voorts passeren vragen over macht, vrijheid en de mensheid de revue: verdwenen beelden komen altijd weer uit het niets terug om bepaalde signalen te geven. Aangrijpend.

Le Fond de l'air est rouge

Frankrijk 1977. Historische film van Chris Marker.

Een indrukwekkende, bij momenten aangrijpende montagefilm waarin de wereldgeschiedenis tussen 1967 en 1977 wordt behandeld op een filmisch eigenzinnige maar verrijkende en boeiende manier. Met commentaren gelezen door o.a. Simone Signoret, Yves Montand, Jorge Semprun en François Périer.

La batalla de Chile

Chili​/​​Cuba 1977. Documentaire van Patricio Guzmán.

Een gedetailleerd beeld van de tien weken die in 1973 geleid hebben tot de val van de democratische regering Allende en de machtsovername door Generaal Augusto Pinochet, gesteund door de Amerikaanse CIA. De documentaire bestaat uit drie delen: a) De heropstanding van de Bougeoisie; b) De staatsgreep; c) De macht van het volk. Onmiddellijk na de benoeming van Pinochet werd Guzmán beroepsverbod opgelegd en hij vluchtte met het negatief van zijn documentaire naar Cuba. Daar deed hij er vier jaar over om zijn film te monteren en het is dank zij de hulp van Cubaanse cineasten en de Franse documentarist Chris Marker dat hij erin geslaagd is zijn werk te voltooien. De film is duidelijk Marxistisch van invloed en nooit beweert Guzmán dat hij objectief is, maar toch gaat hij erg analystisch te werk en het is niet mogelijk om de film onbewogen te bekijken, zeker in het licht van wat later bekend werd over het Pinochet-bewind. Een schitterende klassieker van de politieke documentaire, geschreven en gemonteerd door Guzmán zelf. Onnodig te zeggen dat de film in Chili verboden werd. De fotografie is van Jorge Mueller. In 1997 sloot Guzmán deze film af met een soort epiloog, CHILI, LA MEMOIRE OBSTINEE. Verplicht voer voor iedereen die zich met documentaire films wil inlaten.

La Solitude du chanteur de fond

Frankrijk 1974. Biografie van Chris Marker.

Marker stelde op grandioze wijze deze documentaire over Yves Montand en zijn pianobegeleider samen, die voor de galavoorstelling ten bate van Chileense vluchtelingen in het Olympia in Parijs aan het repeteren zijn. Rond dit thema zijn ook beelden van deze vluchtelingen, fragmenten van optredens van de jonge Montand op de Amerikaanse podia in de jaren vijftig en fragmenten uit de films ETAT DE SIEGE, L'AVEU en Z van Costa- Cavras evenals LA GUERRE EST FINIE van Alain Resnais te zien.

Loin du Vietnam

Frankrijk 1967. Documentaire van Jean-Luc Godard, Joris Ivens, William Klein, Claude Lelouch en Alain Resnais.

Een 'protestfilm' van zeven wereldbekende cineasten tegen de Amerikaanse oorlog in Vietnam. Godards gemummel, vanachter een dure filmcamera, is feitelijk 't meest realistische: zó hadden de meeste intellectuelen wel uitvluchten, waarom ze niet mee konden doen.

Si j'avais quatre dromadaires

Duitsland​/​​Frankrijk 1966. Experimenteel van Chris Marker.

Chris Marker, geboren in 1921, trekt met zijn camera over de aardbol. Hij is een ge ëngageerd cineast en een briljant vernieuwer van het genre dat bij hem niet zomaar 'documentaire' genoemd kan worden. Het gaat hier om een reeks elkaar niet logisch opvolgende beelden, gemaakt in Cuba, Noord-Korea en de Sovjet-Unie, die laten zien hoezeer alles evolueert en verandert. Niets lijkt op wat het in werkelijkheid is of op het beeld dat wij er ons door de media van vormen. Een zinnige overpeinzing bij de huidige beschaving.

Le Mystere Koumiko

Japan​/​​Frankrijk 1965. Chris Marker.

Chris Marker, geboren in 1921, trekt met zijn camera over de aardbol. Hij is een ge ëngageerd cineast en een briljant vernieuwer van het genre dat bij hem niet zomaar 'documentaire' genoemd kan worden. Het gaat hier om een reeks elkaar niet logisch opvolgende beelden, gemaakt in Cuba, Noord-Korea en de Sovjet-Unie, die laten zien hoezeer alles evolueert en verandert. Niets lijkt op wat het in werkelijkheid is of op het beeld dat wij er ons door de media van vormen. Een zinnige overpeinzing bij de huidige beschaving.

La jetée

Frankrijk 1962. Korte film van Chris Marker. Met o.a. Hélène Chatelain, Davos Hanich, Jacques Ledoux, André Heinrich en Jacques Branchu.

Een (intellectuele) SF-fotoroman, aldus de maker. Heel wat meer dan dat! Na WO III en met behulp van een wetenschappelijk experiment, probeert een overlevende te communiceren met het verleden, via de afbeelding van een jonge vrouw op de startbaan van Orly. Een experiment met ruimte en tijd, de kracht (of de nietigheid) van het geheugen, het onvermogen tot communiceren, de vergankelijkheid en de almacht van het noodlot. Het loopt op een mislukking uit en de man beleeft een tweede dood, onder de ogen van een bezorgde wetenschapper. Een enkel ogenblik komt de onbeweegelijke afbeelding tot leven. Ontroerend en tragisch, in een decor waarin geen leven thuishoort, dankzij de betoverende beelden van Jean Chiabaut.

Lettre de Sibérie

Frankrijk 1957. Documentaire van Chris Marker.

Met deze film lijkt het erop of Marker `de film in briefvorm` heeft uitgevonden. Het zijn inderdaad visuele en (door de stem van Georges Rouquier) becommentarieerde brieven, die hij naar de kijker stuurt: `Ik schrijf u van een ver land...` Een verbond tussen spitse intelligentie, visuele schoonheid en een ongekend scherpe blik. Inderdaad, dankzij drie commentatoren die in dezelfde sc[KA2]ene worden opgevoerd (de communist, de anti- communist en een objectieve persoon, even bedrieglijk als zijn twee voorgangers) laat hij zien hoe in een documentaire wordt gemanipuleerd, en subjectiviteit en fictie daar net zo goed deel van uitmaken. Een waarheid als een koe en een onvergetelijke film.

Les statues meurent aussi

Frankrijk 1953. Documentaire van Alain Resnais en Chris Marker.

Een nogal persoonlijke, indrukwekkende kijk op de Afrikaanse kunst. De makers werpen in eerste instantie de vraag op over het nut van kunst in een museum en daarna tonen ze beeldreeksen, die ze van commentaar hebben voorzien. Gelijktijdig bekritiseren de filmers het kolonialisme en de onderdrukking van de Afrikaanse cultuur uit zowel religieuze als commerciële motieven met zulke 'felle' bewoordingen, waardoor de film indertijd in Frankrijk tien jaar lang niet mocht worden vertoond. Op journaalbeelden is François Mitterrand te zien, die in 1981 president van Frankrijk zou worden en dat tot 1995 gebleven is. Als korte visuele introductie in de dikwijls onbekende, vaak zeer mysterieuze en symbolische Afrikaanse kunst is dit nog altijd een zeer geslaagde en waardevolle documentaire. Bekroond met de prestigieuze Prix Jean Vigo. Het scenario is van Resnais en Marker. De commentaarstem is van Jean Négroni. Het camerawerk is van Ghislain Cloquet.